Ilość śmieci składowanych na wysypiskach w Polsce rośnie z roku na rok. Jednym ze sposobów jej ograniczenia, a także zwiększenia poziomu recyklingu odpadów jest ich mechaniczno-biologiczne przetwarzanie. Na czym ono polega i jakie przepisy je regulują?
Mechaniczno-biologiczne przetwarzanie odpadów – co to? Na czym polega?
Mechaniczno-biologiczne przetwarzanie (MBP) odpadów to proces, w ramach którego odpady zmieszane są w pierwszej kolejności mechanicznie segregowane, a następnie podlegają biologicznej stabilizacji. Celem MBP jest takie przygotowanie odpadów, aby możliwie jak największa ich ilość nadawała się do recyklingu. Pozwala to ograniczyć ilość śmieci składowanych na wysypiskach i poddawanych przetwarzaniu termicznemu.
- Obróbka mechaniczna odpadów. To pierwszy etap procesu mechaniczno-biologicznego przetwarzania, w ramach którego odpady są segregowane i dzielone na frakcje przy wykorzystaniu systemu sit, separatorów, przenośników i taśmociągów transportujących. Obróbka mechaniczna odpadów pozwala wyodrębnić frakcje nadające się do dalszego przetworzenia i recyklingu.
- Biologiczna stabilizacja odpadów. Polega na unieszkodliwieniu odpadów w środowisku tlenowym z udziałem mikroorganizmów. To proces, który doprowadza odpady do takiego stanu, że przestają być biologicznie czynne. W efekcie nie oddziałują znacząco na środowisko W jego wyniku dochodzi równie do zmniejszenia ich objętości.
Jakie odpady są poddawane mechaniczno-biologicznemu przetwarzaniu?
Mechaniczno-biologicznemu przetwarzaniu odpadów są poddawane:
- zmieszane odpady komunalne,
- odpady pochodzące z selektywnej zbiórki odpadów,
- odpady przemysłowe, których skład jest podobny do odpadów komunalnych.
Co powstaje w wyniku mechaniczno-biologicznego przetwarzania odpadów?
W wyniku mechaniczno-biologicznego przetwarzania odpadów powstają:
- frakcje surowcowe poddawane recyklingowi,
- frakcje wysokokaloryczne do produkcji paliwa odpadowego (RDF),
- frakcje pozostałe po procesie sortowania, które są poddawane przetwarzaniu termicznemu lub innemu sposobowi zagospodarowania,
- ustabilizowane frakcje biodegradowalne.
Jak przebiega mechaniczno-biologiczne przetwarzanie odpadów?
W Polsce działa ok. 200 instalacji mechaniczno-biologicznego przetwarzania odpadów. Różnią się one między sobą stopniem złożoności i wyposażeniem. W praktyce oznacza to, że prezentują odmienną zdolność do separacji poszczególnych frakcji. Niezależnie od specyfiki instalacji w każdej z nich proces mechaniczno-biologicznego przetwarzania przebiega podobnie i można go podzielić na trzy etapy.
- Sortowanie odpadów ze względu na rodzaj, rozmiar, kształt i kolor – obróbka mechaniczna
- Wydzielenie surowców wtórnych i frakcji biologicznej podlegającej stabilizacji – obróbka mechaniczna
- Przekierowanie odpadów nienadających się do recyklingu do termicznego przetwarzania (spalania poprzez ich utlenianie albo pirolizę, zagazowanie lub proces plazmowy, o ile odpady powstające w ramach tych procesów są następnie spalane) lub stabilizacji biologicznej
Jakie przepisy regulują mechaniczno-biologiczne przetwarzanie odpadów?
Podstawowym dokumentem, który reguluje mechaniczno-biologiczne przetwarzanie odpadów, jest Rozporządzenie Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 28 grudnia 2022 roku w sprawie mechaniczno-biologicznego przetwarzania niesegregowanych (zmieszanych) odpadów komunalnych (Dz.U. 2023 poz. 56). Część wprowadzonych przez nie zmian spotkało się jednak z krytyką, stąd też – na mocy Rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 17 listopada 2023 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie mechaniczno-biologicznego przetwarzania niesegregowanych (zmieszanych) odpadów komunalnych – doszło do modyfikacji jego pewnych zapisów.
Zajmujesz się mechaniczno-biologicznym przetwarzaniem odpadów i zastanawiasz się, jakie obowiązki musisz spełnić? Skontaktuj się z nami, a nasi eksperci odpowiedzą na wszelkie Twoje pytania.
Mechaniczno-biologiczne przetwarzanie odpadów jest w Polsce podstawowym sposobem umożliwiającym odzysk lub unieszkodliwienie zmieszanych odpadów komunalnych. Pozwala ono wydzielić surowce wtórne do dalszych procesów przetwarzania. Nadal jednak duża część otrzymywanych w ten sposób frakcji jest spalana, stąd też coraz więcej mówi się o modernizacji instalacji MBP, tak aby zwiększyć udział odpadów kierowanych do recyklingu.
